Yaşlılarda Mani, Panik, Psikoz

Mani: yaşlılıkta ilk atak olarak nadiren görülür bu sebeple gençlikte silik olarak atlatılmış mani ve depresyon dönemleri dikkatle araştırılmalıdır ancak 65 yaş üstü manik hastalara basitçe “gençliğinde bipolar bozukluk tanısı almış olanların yaşlılıkları” demek de doğru değildir.

İnsanların bir kısmında bu tablo (bipolar bozukluğun manik fazı) orta yaş ve üstünde başlayabilir. Ailesel yüklülük, erken başlangıçlı bipolar bozukluk için olduğu kadar geç mani için de risk faktörüdür. Bu nedenle ailesel etkenler, geriatrik bipolar bozukluk için önemlidir. Ayrıca geç başlangıçlı manide tıbbi risk faktörlerinin önemli olduğu unutulmamalıdır. Örneğin ilaç kullanımları…

Yaşlılarda mani kliniği farklılıklar göstermektedir. Coşku ve taşkınlık daha azdır. Konfüzyon, şüphecilik, sinirlilik, hareketlilik, canıtezlik, huzursuzluk, dikkat kaybı daha sık görülen belirtilerdir.

Yaşlıda Psikoz

Yaşlılık dönemindeki psikiyatrik başvuruların %10’u paranoid psikoz nedeniyledir. Bazen tek belirti kötülük görme sanrılarıdır. Bazı hastalarda ise şizofreni benzeri bir klinik tablo görülebilir; sanrı ve halüsinasyonlar, düşünce bozukluğu vardır. Hastalığın sebepleri arasında genetik yatkınlık, ailesel yüklülük, duyusal yoksunluk (özellikle sağırlık) ve uzun süreli yalnız kalma rol oynayan etkenlerdir. İçgörü yoksunluğu sebebi ile tedavi zordur. Antipsikotiklere cevap genelllikle iyidir. Antipsikotik seçimi yaşlılarda yan etki riski göz önünde tutularak yapılmalıdır. Bazı hastalarda işlevsellik iyileşse bile şüpheler devam edebilmektedir.

Yaşlıda Kaygı Bozuklukları

Panik bozukluğu, iyileşmeler ve yinelemelerle giden kronik bir sendromdur. Erken dönemde panik atakları başlamış bir kişinin ileride de bu hastalığın belirtilerini gösterme olasılığı yüksektir. Bunların pek çoğu ya hiç tedavi görmemiştir ya da yetersiz tedavi görmüşlerdir. İleri yaşlarda yeni başlamış panik bozukluğu nadirdir. Elli beş yaştan önce panik bozukluğu tanısı almış olanlarla geç başlangıçlı olanlar karşılaştırıldıklarında geç başlangıçta panik atak sırasındaki semptomların daha hafif olduğu, bu hastaların ataklarla ilgili daha az kaçınma davranışı gösterdikleri saptanmıştır.