Bipolar bozukluk mani ve depresyon dönemlerinin aralıklarla ortaya çıkması ile giden bir hastalıktır. Eğer bir kişi yılda en az dört mani ya da depresyon atağı geçiriyorsa, buna hızlı döngülü bipolar bozukluk adı verilir.
Bipolar bozukluğu olan kişilerin yaklaşık %10 ila 20’sinde hızlı döngülü bipolar bozukluk vardır. Çoğu kişide ilk bipolar belirtileri, 20’li yaşların başında izlenir. Bipolar bozukluğu olan neredeyse herkesin ilk atağı, 50 yaş öncesi bunu gelişir. Bipolar bozukluğu olan bir yakın aile üyesi olan kişiler bu hastalık için daha yüksek risk altındadır.
Bipolar Bozukluk Belirtileri nelerdir?
Bipolar bozukluk tanısı için kişinin hayatı boyunca en az bir mani geçirmesi gereklidir. Depresyon geçirmek şart değildir ancak hiç depresyonu olmayan hasta neredeyse yok gibidir. Mani genellikle bir seferde en az yedi gün süren düzensiz davranışlar ve buna eşlik anormal yükselmiş duygudurum dönemidir. Hipomani ise tam olarak maniye ulaşmayan yüksek bir ruh halidir. Genellikle dört ila yedi gün sürer.
Hızlı Döngülü Bipolar Bozukluk nasıl teşhis edilir?
Birisi bir hipomanik veya manik epizod yaşadığında öncelikle tanı bipolar bozukluk olarak konulur. Sonra takip süresince kişi bir yıl içinde en az dört defa depresyon, mani ya da hipomani geçiriyorsa, tanı hızlı döngülü bipolar bozukluk olarak değişir. Hızlı döngülü bipolar bozukluk teşhisinin konulması zor olabilir. Hızlı döngülü bipolar bozuklukta genellikle kişinin depresyon dönemleri daha sıktır, aradaki mani ya da hipomaniler gözden kaçabilir, normal iyilik hali gibi düşünülebilir. Bu nedenle birçok hızlı döngülü bipolar bozukluk hastası sadece “depresyon” tanısı alırlar. Hastalıkla ilgili bilgi sahibi olmanız ve hekime bu dönemlerle ilgili hızlı döngülü bipolar bozukluk şüphenizi iletmeniz oldukça önemlidir.
Hızlı Döngülü Bipolar Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?
Genellikle depresyon belirtileri daha hakim ve şiddetli olduğu için birçok hasta antidepresan tedavi alır. Antidepresanlar bipolar bozuklukta depresif belirtilere iyi gelebilir. Hızlı döngülü olan grupta antidepresanlar dikkatli kullanılmalıdır çünkü döngü süresi ilaçların etkinliğinin çıktığı 3-6 haftadan çok daha kısa olması durumunda kesmeye vakit kalmadan manik, disforik atakları tetikleyebilir. Bu sebeple tek başına antidepresan tedavi almak, hızlı döngülü hali daha da artırabilir. Bu nedenle, antidepresanlar ile birlikte duygudurum düzenleyici değimiz lityum ya da antiepileptik ilaçlardan birisi veya antipsikotik takviyeyle kullanılmalıdır. Kişi ataklar arasında tamamen belirtisiz ve normal hale gelse dahi ilaçlar kesilmez, koruyucu tedaviye devam edilir. Bu hızlı döngülü gidişi önlemeye yardımcı olur. Hızlı döngülü bipolar bozukluk tanısı olan birçok kişinin günde iki veya daha fazla ilaç alması gerekir.
Hızlı Döngülü Bipolar Bozukluk Riskleri Nelerdir?
Hızlı döngülü bipolar bozukluğun en ciddi riski intihardır. Bipolar bozukluğu olan insanlar bipolar bozukluğu olmayan kişilere göre intihar için 10 ila 20 kat daha fazla risk taşırlar. Maalesef, bipolar bozukluğu olan insanların % 8 ile arasındaki bir kısmı sonunda intihar ile hayatlarını kaybederler. Hızlı döngülü bipolar bozukluğu olan insanlar, “normal” bipolar bozukluğu olanlara göre intihar için daha yüksek risk altındadır. Bu kişiler daha sık hastaneye yatarlar, belirtileri genellikle uzun vadeli kontrol etmek daha zordur. Tedavi ile ciddi depresyon ve intihar olasılığı azaltır. Özellikle de lityum, uzun süreli kullanıldığında riski azaltır. Bipolar bozukluğu olan insanlar madde bağımlılığı açısından da yüksek risk altındadırlar. Bipolar bozukluk hastalarının önemli bir kısmı alkol ya da madde kötüye kullanımı sergilerler. Daha şiddetli belirtisi olan veya tedavisi düzenli olmayan hızlı döngülü bipolar bozukluk hastaları madde bağımlılığı için de risk taşırlar.